احکام واقعی ثانویاحکام واقعی ثانوی به احکام مترتب بر نفس موضوع به لحاظ اضطرار مکلّف و مثل آن اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفاحکام واقعی ثانوی، مقابل احکام واقعی اولی است و به احکامی می‌گویند که به خاطر عارض شدن حالتی هم چون اکراه ، اضطرار، عسر و حرج و یا عناوینی مثل نذر ، عهد ، یمین ، و تقیه (عناوین ثانوی) بر مکلف ، جعل می‌گردد و در جعل آن، حالت جهل و شک مکلف به حکم واقعی در نظر گرفته نشده است؛ برای مثال، با این‌که حکم روزه ماه رمضان وجوب است، ولی همین حکم نسبت به مضطر ، مریض ، زنان در بعضی از حالات و پیران تغییر می‌کند؛ این حکم را حکم واقعی ثانوی می‌گویند و چون بیشترین کاربرد آن در حالت اضطرار است، به آن حکم اضطراری نیز گفته شده است. بنابراین، حکم واقعی ثانوی آن است که در حالت اضطرار، اکراه و دیگر عناوین ثانوی، برای مکلف جعل می‌شود. [۳]
فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۲، ص۱۱۳.
[۴]
عجم، رفیق، موسوعة مصطلحات اصول الفقه عند المسلمین، ص۱۷۱۳-۱۷۱۲.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۱۶، برگرفته از مقاله «احکام واقعی ثانوی». رده‌های این صفحه : احکام واقعی
|